Ամուսնալուծության դեպքում բարոյական և հոգեբանական տառապանքները, ֆինանսական և նյութական այլ կորուստները նվազագույնի հասցնելու համար անհրաժեշտ է ամուսնալուծությունների գործով մասնագիտացված փաստաբանի իրավաբանական օգնությունը:

Օրենքով նախատեսված է ամուսնության լուծարման դատական և արտադատական կարգ:

Ամուսնալուծության դեպքում ամուսինների միջև իրավահարաբերությունները դադարեցվում են հետևյալ իրավական փաստերի առկայության դեպքում.

• ամուսիններից մեկի մահվան,

•  ամուսիններից մեկին դատական կարգով մահացած ճանաչման,

• ամուսնության լուծարման:

Դատական կարգով ամուսնալուծություն.

Ամուսնալուծության վերաբերյալ ամուսինների փոխադարձ համաձայնության դեպքում դատարանը  չի պարզում ամուսնալուծության պատճառը, այլ սահմանափակվում է ամուսնական հարաբերությունների դադարեցման փաստով, ինչպես նաև միջոցներ է  ձեռնարկում անչափահաս երեխաների շահերի պաշտպանության համար: Ամուսինների խնդրանքով ամուսնալուծության գործը կարող է  քննվել դռնփակ նիստում:

Դատական կարգով ամուսնության լուծման պահ է համարվում դատարանի վճռի ուժի մեջ մտնելը:

Ամուսնալուծության իրավական հետևանքները.

• Հայաստանում ամուսնալուծությունը հանգեցնում է ամուսինների անձնական և գույքային իրավահարաբերությունների դադարեցմանը,

• ամուսնալուծության պարագայում ամուսինը ցանկության դեպքում կարող է վերադարձնել մինչամուսնական ազգանունը,

• ամուսնալուծության դեպքում ամուսիններն ամուսնության ընթացքում ձեռքբերված գույքի բաժանում են կատարում դատական կարգով, կամ փոխհամաձայնությամբ,

• Հայաստանում օրենքով նախատեսված մի շարք դեպքերում նախկին ամուսինն ալիմենտի իրավունք ունի:

Դատարանն ամուսնալուծության գործով վարույթ է սկսում ամուսիններից մեկի` նախատեսված կարգով ներկայացված, հայցադիմումի հիման վրա:

Ընդհանուր կարգով հայցվորն ամուսնալուծության մասին հայց է ներկայացնում պատասխանողի` օրենքին համապատասխան գրանցված, բնակության կամ գտնվելու վայրի  դատարան: Հայցվորի խնամակալության տակ գտնվող անչափահաս կամ մանկահասակ երեխաների, կամ առողջական կամ այլ հարգելի պատճառով պատասխանողի բնակության վայր մեկնել չկարողանալու պարագայում հայցադիմումը կարող է ներկայացվել հայցվորի բնակության կամ գտնվելու վայրում: Ամուսինների համաձայնությամբ գործը կարող է քննվել նրանցից յուրաքանչյուրի (մեկի) բնակության վայրում:

Ամուսնալուծության հայց չի կարող ներկայացվել որոշակի հանգամանքներում.

• կնոջ հղիության ընթացքում կամ մինչև երեխայի մեկ տարեկան դառնալը նրա հայրությունն այլ անձ է ճանաչել,

• դատարանի որոշմամբ` իբրև հայր, տղամարդու մասին տեղեկությունը հանվել է երեխայի ծննդյան վկայականի գրառումից,

• եթե այդպես են պահանջում անգործունակ ճանաչված  ծնողի շահերը:

Վերոնշված հանգամանքների առկայության դեպքում հայց կարող է ներկայացվել, միայն եթե ամուսիններից մեկը մյուս ամուսնու կամ երեխայի նկատմամբ հանցագործության տարրեր պարունակող անօրինական քայլ է կատարել: Այդ դեպքում դատարանի մեղադրական դատավճիռ կայացնելը պարտադիր չէ:

Կնոջ հղիության ընթացքում ամուսնալուծության հայց կարող է ներկայացվել, եթե ապագա երեխայի հայրությունը` սահմանված կարգով, հայրության ճանաչման համար հայց ներկայացնելու ճանապարհով այլ անձ է ճանաչել:

Ամուսնալուծություն  Հայաստանի  քաղաքացիական  կացության ակտերի գրանցման գործակալությունում.

Ամուսինների համաձայնությամբ ամուսնալուծությունը կատարվում է արտադատական` ՔԿԱԳ մարմիններում:

ՔԿԱԳ մարմինների գործառույթներով ամուսնալուծությունը գրանցվում է առանց պատճառների ուսումնասիրության: Ամուսնալուծության հիմք է հանդիսանում ամուսինների համատեղ հայտարարությունը: Հայտում չեն նշվում ամուսնալուծության պատճառները:

Եթե ամուսիններից մեկը չի կարող ներկայանալ ՔԿԱԳ մարմին, կարող է առանձին հայտ ձևակերպել իր ստորագրության նոտարական հաստատմամբ, իսկ մյուս ամուսինը կարող է հայտը ներկայացնել իրենցից որևէ մեկի բնակության վայրի ՔԿԱԳ մարմին:

Ամուսիններից մեկի հայտով ամուսնալուծությունը կատարվում ՔԿԱԳ մարմիններում, եթե մյուս ամուսինը.

• դատական կարգով անհայտ բացակայող է ճանաչվել,

• դատական կարգով անգործունակ է ճանաչվել,

• հանցագործություն կատարելու համար ավելի քան երեք տարի ազատազրկման է դատապարտվել,

Ամուսնալուծությանը չի կարող խոչընդոտել ամուսինների միջև եղած գույքային վեճի առկայությանը:

Ամուսնալուծության պահին ամուսինների միջև եղած գույքային և այլ բնույթի վեճերն ամուսիններից մեկի հայցադիմումի հիման վրա կարող են քննվել ընդհանուր իրավասության դատարանում հայցային վարույթի կարգով:

Ամուսնալուծության ընթացքում  ծագող  հարցերը.

• ամուսնալուծության հետևանքով առաջացած ընթացակարգը և կարգը,

• ամուսիններից մեկի հայտի համաձայն ՔԿԱԳ մարմնում ամուսնալուծության կարգը,

• ամուսնությունը անվավեր ճանաչելն ու լուծելը,

• ամուսիններից մեկի հայտի հիման վրա դատական կարգով ամուսնալուծությունը,

• ամուսինների ընդհանուր հայտարարությամբ  դատական կարգով ամուսնալուծություն, որոնք  ունեն  երեխաներ

• ամուսնալուծությունից հետո ազգանուն ընտրելու իրավունքը,

• ամուսնալուծություն օտարերկրացու հետ և դատարանի համար   փաստաթղթերի թարգմանությունը,

• ամուսնալուծության քաղաքացիական գրանցման ընթացակարգն ու կարգը և այլն: